عموما حیوانات مانند انسان‌ها به برخی بیماری‌های خاص مبتلا می‌شوند. سگ‌ها جزو حیواناتی هستند که افراد تمایل بسیار زیادی به سرپرستی آن‌ها را دارند، اما باید بدانید که این حیوانات به بیماری‌های خاصی نیز دچار می‌شوند. طبیعتاً هر نوع بیماری علائمی دارد که با توجه به آن علائم شما می‌توانید آن را شناسایی کنید. در سگ‌ها، بیماری هاری در بعضی اوقات مشاهده می‌شود و هرچه این بیماری سریع‌تر تشخیص داده شود، می‌توانید عملکرد بهتری در خصوص درمان داشته باشید. تشخیص به موقع بیماری ها، به شما و حیوان کمک می‌کند تا روند درمانی راحت‌تر و سریع‌تر انجام گیرد. بر همین اساس قصد داریم در این مطلب درباره راه‌های تشخیص بیماری هاری در سگ ها، اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهیم.

هاری را دقیق‌تر بشناسید

قبل از هر نکته‌ای نیاز است که جهت تشخیص این بیماری در سگ ها، ابتدا با این بیماری به‌طورکامل آشنا شوید. این بیماری هم در انسان و هم در سگ‌ها پدید می‌آید، در درجه اول به عنوان یک بیماری عفونی مغز و نخاع شناخته می‌شود. روش‌هایی مختلفی برای انتقال این بیماری وجود دارد اما بارزترین و رایج‌ترین نوع انتقال از طریق تماس فیزیکی با سگ‌های آلوده است.

ویروس هاری عموما از طریق گاز گرفتگی منتقل می‌شود، اگر شما با زخم‌هایی عمیق مواجه شدید حتما به دامپزشک مراجعه نمایید تا ازعدم ابتلا به بیماری اطمینان حاصل پیدا کنید.

چرا باید هاری در سگ ها را سریع تشخیص دهیم؟

شما به‌عنوان سرپرست سگ، این مسئولیت را دارید که مطمئن شوید سگ شما در طول‌ عمر خود سالم است. بیماری هاری بسیار وحشتناک است، زیرا هنگامی که سگ شما به هاری مبتلا شود، پتانسیل انتقال بیماری را از طریق گاز گرفتگی را پیدا می‌کند و این امر بسیار خطرناک است زیرا بیماری به راحتی بیماری منتقل می‌شود و افراد نزدیک نیز دچار بیماری شوند. اگر شما مشکوک هستید به این بیماری حتما به دامپزشک مراجعه نمایید.

انواع هاری انسان

بیماری هاری از طریق حیواناتی مانند: گربه، سگ، راکون، خرگوش، خفاش و راسو می‌تواند منتقل شود. بیماری هاری امکان دارد مغز را درگیر نماید و سبب ایجاد دو نوع هاری خشمگین و یا هاری ساکت شود که در ادامه با آن‌ها بیشتر آشنا خواهیم شد.

• هاری خشمگین

عموما هاری خشمگین سبب ایجاد بیش فعالی و خشونت می‌گردد، رفتارهای نشان دهنده هاری خشمگین شامل: اضطراب، تحریک پذیری، گیجی، ترشح بزاقی بیش از حد، توهم، ترس از آب و مشکل بلع است.

• هاری ساکت

هاری ساکت با نام هاری فلجی نیز شناخته می‌شود. حدودا ۳۰ درصد از مبتلایان به بیماری هاری، به هاری ساکت مبتلا می‌شوند. در نظر داشته باشید مدت زمان بیماری هاری ساکت، از هاری خشمگین بیشتر است اما شدت بیماری یکسان می‌باشد. همچنین هاری ساکت امکان دارد به فلجی و یا در برخی موارد به کما منجر شود.

چه علائمی نشان دهنده بیماری هاری در انسان هستند؟

بهترین راه جهت کاهش ایجاد و شدت بیماری هاری، دانستن و شناسایی علائم این بیماری است. با توجه به برخی از علائم بیماری، می‌توانید تشخیص دهید که سگ به هاری آلوده شده است یا خیر؟ و پس از آن، زمان کافی جهت مراجعه به دامپزشکی و جلوگیری از وخیم شدن وضعیت سگ خواهید داشت. اکنون برخی از این نشانه‌ها را معرفی می‌کنیم، در نظر داشته باشیم این نشانه‌ها جزو نشانه‌های اولیه هستند و عبارت‌اند از:

• بی‌قراری

اولین علائم که ممکن است بروز خطا در آن زیاد باشد بی‌قراری است، منظور از بروز خطا این است که امکان دارد شما به آن توجه نکنید. بعضی سگ‌ها همیشه انرژی دارند، فعالیت می‌کنند و فضای خانه را به هم می‌ریزند در این صورت ممکن است شما بی‌قراری سگ را با بازی‌های او اشتباه بگیرید. اما اکنون وقت خطا نیست شما باید هوشیار باشید، تمام علائم و حرکات سگ را به‌طوردقیق بررسی کنید. وقتی متوجه شده‌اید که سگ شما بیش از حد معمول عصبانی است، باید توسط دامپزشک ارزیابی و معاینه شود. هر چه شما در این زمینه هوشیارتر باشید قطعاً سریع‌تر می‌توانید روند بهبودی وضعیت سگ‌تان را به انجام برسانید.

• افزایش پرخاشگری

دیگر علائمی که شما قادر خواهید بود از طریق آن به بیماری هاری پی ببرید پرخاشگری سگ است. بیشتر سگ‌ها سطح پایه پرخاشگری دارند اما هنگامی که وضعیت در مدت کوتاهی بدتر شود، می‌تواند نشان‌دهنده عفونت هاری باشد و باید فوراً از خدمات دامپزشکی استفاده کنید. این امر خیلی سریع قابل تشخیص است به‌عنوان مثال: اگر سگ شما رفتارهای پرخاشگرانه زیادی مانند پاره کردن وسایل، گاز گرفتن و غیره انجام می‌دهند امکان مبتلا شدن به بیماری بالا است.

• تب

تب، یکی از علائمی است که در بسیاری از بیماری‌ها شاهد آن هستیم، تب نشان‌دهنده وجود اشکال در سیستم بدنی است. فرقی نمی‌کند که چه جانداری باشد، با کمک تب می‌توان بسیاری از بیماری‌ها را تشخیص داد. شما می‌توانید با تغییردمای بدن سگتان متوجه شوید که تب دارد یا خیر، اما اگر از دماسنج حیوان خانگی برای بررسی استفاده کنید روند تشخیص دقیق‌تر خواهد بود. بهتر است که به‌صورت مرتب و مداوم دمای بدن سگ را مورد بررشی قرار دهید تا سریع‌تر بتوانید این بیماری را تشخیص دهید.

• کمتر شدن فعالیت

در برخی مواقع امکان دارد میزان فعالیت حیوانات مبتلا به هاری کم شود، البته در نظر داشته باشید این امر به نژاد نیز بستگی دارد. برخی از سگ‌ها دارای نژادی تنبل هستند که این امر طبیعی و ارثی است وهمچنین میزان فعالیت کمی دارند. اما برخی از نژادهای دیگر بسیار زرنگ و چابک هستند، اگر سطح فعالیت در نژادهای فعال کم شود می‌توانید به وجود بیماری هاری در بدن سگ شک کنید. فعالیت کم، یکی از نشانه‌های بیماری هاری درسگ‌ها است اما جهت اطمینان می‌بایست حتما به دامپزشک مراجعه داشته باشید.

• گاز گرفتن

گاز گرفتن، یکی از علائم بسیار شایع است و تا حدودی می‌تواند خطرناک نیز باشد، زیرا بیماری هاری از طریق همین گاز گرفتگی‌ها می‌تواند منتقل شود. وقتی متوجه شده‌اید که سگ تمایل بیشتری به گاز گرفتن یا ضربه زدن به افراد دارد، می‌تواند نشانه این باشد که در مراحل اولیه عفونت است. در این مواقع شما باید بسیار هوشیار باشید و از گاز گرفتن سگ جلوگیری کنید. همچنین توجه داشته باشیدعدم احتیاط در این بیماری عواقب جدی را به همراه دارد زیرا هاری یک بیماری بسیار خطرناک است.

• میزان تغذیه

سگ‌ها تمایل بسیار زیادی به مصرف انواع خوراکی‌ها دارند و به‌صورت روزانه میزان زیادی از مواد غذایی را مصرف می‌کنند. علامت دیگری که سگ‌ها در هنگام ابتلا به بیماری هاری، از خود بروز می‌دهند بی‌اشتهایی است. هنگامی که دریافتید میزان مصرف غذای روزانه سگتان کاهش پیدا کرده است می‌توانید به این موضوع مشکوک شوید و احتمال ابتلا به بیماری هاری را داشته باشید. البته امکان دارد برخی اوقات تغییر غذا سبب کم شدن خوراک شود، اما می‌بایست تمامی نشانه‌ها در نظر گرفته شود و یا در هنگام مشکوک شدن به بیماری، با دامپزشک مشورت شود.

پس از تشخیص علائم ابتدایی هاری در سگ ها، چه اقداماتی انجام دهیم؟

سوالی که بسیاری از افراد درگیر آن هستند این است که بعد از تشخیص هاری دقیقا باید چه کاری انجام دهند؟ هنگامی که سگ علائم فوق را از خود نشان می‌دهد، معمولاً به این معنی است که هاری در مراحل اولیه است. مراجعه به دامپزشک واجد شرایط، یکی از اقدام مهم پس از تشخیص بیماری هاری است. توجه داشته باشید که پزشک باید تخصص لازم را داشته باشد تا بتواند به روند بهبودی کمک کند. بر همین اساس نیاز است که حتماً به مراکز اصلی مراجعه کنید و سگ را نزد دامپزشک معتبر جهت معاینه ببرید.

علائم شدید هاری در سگ ها چیست؟

مواردی که تا به حال گفته شد به شما کمک می‌کند که هاری را در مراحل ابتدایی خیلی سریع تشخیص دهید. اما بعضی علائم وجود دارند که مربوط به به مرحله شدید و یا حاد، ابتلا به هاری هستند. جهت آشنایی بیشتر این موارد را نیز مورد بررسی قرار می‌دهیم که عبارت‌اند از:

• حساسیت شدید به نور، صدا و لمس

در مراحلی که بیماری هاری شدید است، مشاهده می‌شود که سگ‌ها حساسیت بسیار زیادی به نور و صدا دارند. در این مواقع حتی با لمس کردن آن‌ها خیلی سریع متوجه واکنش ناخوشایند سگ خواهید شد. برای پیشگیری از بروز چنین علائمی نیاز است که حتما هاری را در همان مراحل ابتدایی تشخیص دهید. یقین تحمل مراحل شدید هاری برای سگ‌ها بسیار درآورد است و شما نباید اجازه دهید تا این مرحله هاری ادامه‌دار شود.

• ناتوانی در بستن دهان

اگر بیماری هاری ازمراحل اولیه عبور کند، شرایط بهبودی برای سگ بسیار دشوار خواهد شد در این مواقع حتی بستن دهان به راحتی امکان‌پذیر نیست. ناتوانی در بستن دهان یکی از علائمی است که در مراحل شدید بیماری هاری اتفاق می‌افتذ. با مشاهده چنین علائمی باید به این نکته پی ببرید، چه میزان وضعیت بیماری وخیم و دشوار است.

• تفس سنگین

به دلیل پیشرفت بیماری، امکان تنفس راحت در سگ، دشوار خواهد شد. در این مواقع حیوان تلاش می‌کند نفس بکشد اما عفونت بدن او مانع از این امر می‌شود. با تشخیص به موقع می‌توانید مانع از بروز چنین علائمی شوید، برهمین اساس نیاز است که حتماً در صورت مشاهده علائم اولیه، آن‌ها را نادیده نگیرید. به‌علاوه در صورت ارتباط سگ با یک سگ مبتلا به هاری، حتماً حیوان را نزد دامپزشک ببرید.

بهترین روش پیشگیری از بیماری هاری، چیست؟ چه اقداماتی باید صورت گیرد؟

یکی از مهم‌ترین و تاثیر گذارترین روش‌ها در پیشگیری از بیماری هاری، واکسیناسیون است. واکسن‌ها در تمامی کشورهای چهان موجود است و با مراجعه به دامپزشکی می‌توانید سگ خود را واکسینه کنید.

یکی از واکسن‌های ضروری در سگ‌ها واکسن هاری است که حتما از سن چهار ماهگی به بعد می‌بایست تزریق شود. در نظر دشاته باشید در صورت‌عدم واکسینه شدن، امکان انتقال بیماری به سگ‌های دیگر و یا انسان‌ها توسط سگ بیمار، بسیار بالا است پس امر واکسن را جدی بگیرید و هرچه فرآیند واکسینه شدن را طی نمایید، همچنین به زمان‌بندی‌های واکسن‌ها توجه داشته باشید.

در هنگام گاز گرفتگی توسط سگ یا حیوان وحشی چه کنیم؟

پس از گذشت چند روز ویروس‌های هاری وارد بدن انسان می‌شوند و بخش سیستم عصبی را درگیر می‌کنند، در صورتی که واکسیناسیون به موقع صورت گیرد از بروز بیماری بیماری به نخاع و عصب می‌تواند جلوگیری کند.

هنگامی که توسط سگ و یا حیوان وحشی گاز گرفته شدید لازم است سریعا به پزشک مراجعه داشته باشید زیرا امکان دارد حیوان واکسینه نشده و یا ناقل بیماری بوده باشد.

پیش از مراجعه به پزشک اقدام زیر را انجام دهید:

محل گاز گرفتگی را زیر آب سرد قرار دهید و با استفاده از صابون محل را تا ۱۰ دقیقه به صورت کامل بشویید و با استفاده از پارچه‌ای تمیز و یا کش‌های آتل، محل گاز گرفته شده را به خوبی ببنید تا جریان خون کمتری به بدن نفوذ کند. پس از اقدامات سریعا به پزشک مراجعه نمایید.

جهت درمان گلوبین ایمنی هاری انسانی تزریق می‌شود که به چهار دوز تقسیم‌بندی می‌گردند (دوز اول در هنگام مراجعه و دوزهای بعد در بازه‌های زمانی ۳.۷، ۱۴). امکان مرگ و میر انسان در ابتلا به بیماری هاری کم است، اما در نظر داشته باشید جهت واکسیناسیون سگ‌ها می‌بایست این موضوع جدی گرفته شود.

چه افرادی به بیماری هاری مبتلا می‌شوند؟

شرایطی که امکان دارد فردی را به بیماری هاری مبتلا کند متفاوت است و گاهی اوقات به سیستم ایمنی بدن فرد نیز بستگی دارد، اما رایج‌ترین این عوامل عبارت‌اند از:

• مناطقی که دارای خفاش زیادی هستند
• مسافرت به کشورهای درحال توسعه
• زیستن در مناطق روستایی یا فضاهایی که حیوانات وحشی وجود دارند
• ‌ عدم دسترسی راحت به مراکز واکسیناسیون
• کمپینگ‌های زیاد در مناطق دارای حیوانات وحشی
• افراد زیر ۱۵ سال (عموما هاری در این سنین بیشتر مشاهده می‌گردد(

در نظر داشته باشید طبق تحقیقات هاری در قاره آمریکا، عموما بر اثر خفاش ها پدیدارمی شود و از طریق خفاش ها سرایت پیدا می کند.

درمان هاری چه عوارضی را در انسان بوجود می آورد؟

عموما واکسن های هاری و ایمونوگلوبین عوارض زیادی را در انسان ها ندارند اما برخی از این عوارض شامل موارد زیر می گردد:

• تورم، درد و یا خارش در محل تزریق واکسن
• سر درد
• حالت تهوع
• دل درد
• دردهای عضلانی
• سرگیجه

سخن پایانی

در این مقاله به بررسی علائم هاری در سگ پرداختیم شما با کمک این علائم به راحتی قادر خواهید بود که این بیماری را تشخیص دهید. با بررسی دمای بدن سگ، کنترل میزان فعالیت، بررسی پرخاشگری وغیره تشخیص سریع صورت می‌گیرد. اما توجه داشته باشید که این بیماری می‌تواند علاوه‌بر سگ‌ها این بیماری به انسان‌ها نیز منتقل می‌شود، پس در هنگام مشاهده هر یک از علائم حتما به دامپزشک مراجعه داشته باشید و روند درمانی را به سرعت طی کنید.