هاری در گربه ها ; نحوه شیوع ، علائم و درمان خانگی

 هاری ، یک بیماری ویروسی است که هزاران سال قدمت دارد . این بیماری ، یک عفونت ویروسی کشنده و قابل انتقال در سیستم عصبی است که می تواند بسیاری از انواع حیوانات خون گرم از جمله گربه، سگ و انسان را آلوده کند. طبق آمار ، سالانه بیش از 30000 نفر در سراسر جهان بر اثر هاری جان خود را از دست می دهند.

بیماری هاری گربه چیست ؟

هاری در گربه ها یک عفونت ویروسی است که بر سیستم عصبی گربه از جمله مغز و نخاع تأثیر می گذارد. همه پستانداران مستعد ابتلا به هاری هستند. هاری در صورت عدم درمان قبل از ظهور علائم می تواند کشنده باشد، اما با واکسن قابل پیشگیری است.

واکسیناسیون هاری برای گربه ها بسیار مهم است زیرا آنها شایع ترین حیوان خانگی گزارش شده در ایالات متحده هستند که به هاری مبتلا شده اند : موارد گزارش شده از ویروس هاری در گربه های خانگی از سال 1990 هر ساله از سگ ها بیشتر بوده است.

هاری چگونه به گربه ها منتقل می شود؟

هاری معمولا از طریق گاز گرفتن گربه ای که به این ویروس مبتلا شده است منتقل می شود. راه دیگر انتقال هاری از طریق بزاق یک گربه آلوده است. این ویروس پس از خروج از بدن می تواند تا دو ساعت در بزاق زنده بماند و در صورت تماس با غشای مخاطی یا زخم باز، سایر پستانداران را نیز آلوده کند.

علائم و نشانه های هاری در گربه ها

ممکن است یک سال طول بکشد تا علائم اولیه­ی هاری بعد از گاز گرفته شدن گربه­تان توسط یک گربه آلوده ظاهر شود. سرعت بروز علائم هاری ممکن است به موارد زیر بستگی داشته باشد:

• محل عفونت. هر چه محل گزش به مغز و نخاع نزدیک تر باشد، ویروس سریع تر به بافت های عصبی رسیده و باعث بروز علائم می شود. هر چه زخم از مغز دورتر باشد، دوره کمون (زمان بین عفونت و ایجاد علائم بالینی) طولانی‌تر می‌شود.

• شدت گزش .

دوره کمون در گربه ها معمولاً 8-4 هفته است، اگرچه ممکن است این بازه زمانی در هر گربه متغیر است .

علائم و نشانه های ویروس هاری عبارتند از:

• تغییر ناگهانی و عکس العمل شدید در رفتار
• یک گربه­ی تهاجمی و خشن ناگهان مهربان می شود و بالعکس
• از دست دادن اشتها، ، مضطرب یا عصبی بودن، زودرنج و حساس شدن ، بیش فعالی
• فلج شدن بدون علت که با گذشت زمان بدتر می شود
• تشنج
• ترشح آب دهان، ایجاد کف در دهان، مشکل در بلع

هاری در سه مرحله پیشرفت می کند:

مرحله مقدماتی : 2 تا 3 روز اول بعد از نشان دادن علائم

• تغییر در رفتار/خلق و خو
• حنجره دچار گرفتگی و انقباض می شود؛ حتی ممکن است صدای گربه تان تغییر کند
• لیسیدن یا خاراندن محل گزش که باعث عفونت شده است
• گربه هایی که ساکت بودند اکنون مضطرب شده و احتمالاً پرخاشگر می شوند
• گربه های اجتماعی و برون گرا ممکن است خجالتی یا کم حرف شوند

مرحله تحریک یا خشمگینی : 1 تا 7 روز آینده

• به عنوان مرحله "هاری دیوانه وار" طبقه بندی شده است
• هیچ ترسی ندارد ، دچار توهمات احتمالی می شود (در این مرحله گربه هار بزرگترین خطر را برای انسان و سایر حیوانات ایجاد می کند)
• روز به روز عصبی، تحریک پذیر، وحشی تر می شوند
• اگر احساس کند محدود شده است ، گربه هار اغلب به میله های قفس حمله می کند

مرحله فلجی : 2 تا 4 روز آخر

• ضعف/فلج شروع می شود
• حنجره فلج می شود: گربه قادر به قورت دادن نیست و باعث ترشح آب دهان و ایجاد کف در دهان می شود.
• هنگامی که عضلات کنترل کننده تنفس به تدریج فلج شوند، در عرض چند ساعت مرگ رخ می دهد

مراحل اولیه هاری را می توان به راحتی با بیماری دیگری یا به طور کلی تمایلات تهاجمی دیگر اشتباه گرفت و این موضوع تشخیص را در حیوانات زنده دشوار می کند. تنها راه برای تایید دقیق وجود ویروس هاری، آزمایش مغز حیوان مرده است.

گربه ها معمولا ازچه راهی به هاری مبتلا می شوند ؟

گربه ها معمولاً از طریق نیش حیوان آلوده به هاری مبتلا می شوند. بزاق که حاوی ویروس است، وارد بافت‌های قربانی می‌شود و قبل از نفوذ به اعصاب موضعی و شروع پیشرفت آهسته خود به مغز، برای چند روز به عضلات موضعی می‌چسبد. در این مرحله، ویروس در تمام ترشحات بدن، از جمله بزاق، آشکارتر است.

تشخیص هاری در گربه ها

تشخیص ویروس هاری در گربه‌ها، به‌ویژه در مکان‌های جغرافیایی که هاری در آن رایج نیست ، کار آسانی نیست. تشخیص کاملاً دقیق را می توان تنها با آزمایش بافت مغز حیوان مرده به دست آورد. در حال حاضر آزمایش و تشخیص ویروس در هر حیوان زنده ای غیرممکن است. اگر حیوانی مشکوک به هاری باشد یا گربه ای که علائم هاری را نشان می دهد به طور ناگهانی بمیرد، دامپزشک شما او را بررسی و آزمایش می کند. برخی از اقدامات احتیاطی کلی که باید انجام شود:

• اگر گربه ای علائم هاری را نشان داد یا علائم در آن ظاهر شد، باید توسط دامپزشک ارزیابی شده و به بخش بهداشت محلی گزارش شود. توصیه می کنیم برای جلوگیری از زجرکش شدن حیوان، او را خلاص کنید .
• اگر گربه فرد یا حیوان دیگری را گاز می گیرد و وضعیت واکسیناسیون آن مشخص نیست، گربه باید به مدت 10 روز حبس شده و تحت نظر باشد.

گربه آلوده به هاری تنها پس از ایجاد علائم بالینی بیماری را منتقل می کند. اگر گربه هنوز زنده است یا بعد از دوره مشاهده 10 روزه هیچ علائم بالینی هاری از خود نشان نمی دهد، در این صورت نیش نمی تواند باعث انتقال هاری شده باشد زیرا گربه در زمان گزش ویروس هاری را دفع نکرده است.

اگر گربه شما توسط گربه ولگرد یا حیوان وحشی گاز گرفته شود، گربه باید به مدت شش ماه در داخل خانه حبس شود. اگر گربه شما واکسینه نشده است و توسط حیوانی که به شدت مشکوک به هاری است گاز گرفته شده ، ممکن است اتانازی انسانی ( مرگ آسان ) توسط بخش بهداشت یا کنترل حیوانات انجام شود. با این حال، احتمال بیشتری وجود دارد که اقدام توصیه شده یک سری واکسن هاری برای جلوگیری از عفونت پس از مواجهه و به دنبال آن یک دوره قرنطینه باشد.

درمان هاری در گربه ها

متأسفانه هیچ درمانی برای گربه ای که به هاری مبتلا شده و علائمی از خود نشان می دهد وجود ندارد.

اگر شما یا گربه تان به دلیل گاز گرفتن حیوان مشکوک به هاری در معرض ویروس هاری قرار گرفته اید، فورا به دنبال درمان پزشکی باشید. باز هم، زمانی که علائم عفونت شروع به ظاهر شدن کرد ، هیچ درمانی وجود ندارد.

اگر گربه شما گاز گرفته شده باشد، دامپزشک شما ممکن است اقدامات احتیاطی زیر را انجام دهد:

• تزریق دارو. ممکن است یک یا چند واکسن هاری برای گربه ای که به طور بالقوه در معرض ویروس قرار گرفته است توصیه شود. علاوه بر این، ضدعفونی فوری زخم های گاز گرفته شده ممکن است به کاهش خطر عفونت کمک کند. با این حال، بدون مشورت با دامپزشک، زخم ها را در خانه تمیز یا ضد عفونی نکنید.
• تزریق تقویت کننده. به گربه های واکسینه شده واکسن تقویت کننده داده می شود و بسته به قوانین محلی ممکن است برای مدت معینی قرنطینه شوند. در مورد امکان قرنطینه خانگی با دامپزشک خود مشورت کنید.
• اتانازی انسانی. برای گربه هایی که وضعیت واکسیناسیون هاری آنها در حال حاضر نیست و احتمالاً در معرض عفونت قرار گرفته اند، اتانازی انسانی رایج ترین توصیه دامپزشکان است. در برخی موارد، اگر مالکی از مرگ خود خواسته خودداری کند - و اداره بهداشت یا کنترل حیوانات اجازه دهد - قرنطینه سخت و طولانی (معمولاً شش ماه یا بیشتر) اعمال می شود.

الزامات معمول برای قرنطینه خانگی عبارتند از:

• وجود فقط یک یا دو بزرگسال در خانه (بدون بچه یا حیوانات خانگی دیگر). فقط آن دو فرد باید با گربه تماس داشته باشند.
• گربه باید در یک منطقه محصور و بدون دسترسی به فضای باز نگهداری شود.
• اگر رفتار غیرعادی از کربه دیدید ، یا گربه فرد یا حیوان دیگری را گاز گرفت، فوراً به دامپزشک خود اطلاع دهید.

یک گربه واکسینه نشده که توسط حیوان وحشی گاز گرفته شده یا علائم گازگرفتگی با منشأ ناشناخته را نشان می دهد، باید برای یک دوره شش ماهه قرنطینه شود. از آنجایی که دوره کمون هاری معمولاً کمتر از شش ماه است (به طور کلی 4 تا 6 هفته، اما حداکثر تا شش ماه)، دلیل قرنطینه طولانی این است که اطمینان حاصل شود که گربه قبل از تماس منظم با مردم و سایر حیوانات، به هاری مبتلا نمی شود. .

آیا برای هاری در گربه ها درمانی وجود دارد؟

هنگامی که علائم هاری خود را نشان دهد، هیچ درمانی برای هاری وجود ندارد. با این حال، واکسیناسیونی که بلافاصله پس از گاز گرفتن گربه شما، قبل از آشکار شدن علائم انجام شود، می تواند از ابتلا او به هاری جلوگیری کند.

آیا هاری در گربه ها به انسان یا سایر حیوانات خانگی مسری است؟

هاری از طریق گاز گرفتن حیوان هار هم به انسان و هم به سایر حیوانات قابل انتقال است. گربه های واکسینه نشده، از جمله گربه های خانگی که اجازه دارند آزادانه در خارج از خانه پرسه بزنند، در بالاترین خطر ابتلا به هاری هستند.

هزینه درمان هاری در گربه ها چقدر است؟

هزینه درمان هاری گربه ها متفاوت است. عواملی که باید در نظر گرفته شوند:

• موقعیت جغرافیایی
• هزینه خود واکسن
• هزینه ویزیت دامپزشک

اگر از شما خواسته می شود که گربه خود را قرنطینه کنید، باید برای هر روزی که گربه در حبس می شود هزینه بپردازید. بسته به قوانین محلی، ممکن است به دلیل ناتوانی در واکسینه کردن گربه خود نیز جریمه شوید.

بهبود و مدیریت هاری در گربه ها

اگر یک گربه توسط حیوان وحشی گاز گرفته شود که قابل آزمایش نیست، باید فرض شود که گربه به هاری مبتلا شده است .

انجمن ملی دامپزشکان بهداشت عمومی توصیه می کند که هر گربه واکسینه نشده ای که در معرض هاری قرار می گیرد، فوراً به وسیله انسانی کشته شود. اگر صاحبش این کار را انجام نمی دهد ، گربه باید به مدت شش ماه در قرنطینه شدید قرار گیرد، بدون تماس با حیوانات یا انسان های دیگر، و یک ماه قبل از پایان دوره قرنطینه واکسینه شود.

اگر گربه در معرض واکسیناسیون هاری خود به روز باشد، با این وجود باید فوراً مجدداً واکسینه شود و به مدت 45 روز تحت نظر باشد.

سازمان بهداشت جهانی (WHO) دستورالعمل های سختگیرانه ای برای کنترل هاری در جمعیت سگ ها دارد و همین دستورالعمل ها در مورد گربه ها نیز صدق می کند. این دستورالعمل ها عبارتند از:

• اعلام موارد مشکوک به مقامات بهداشتی
• اتانازی انسانی حیوانات با علائم بیماری و گاز گرفته شده توسط حیوانات مشکوک به هاری
• قرنطینه برای کاهش تماس بین حیوانات مشکوک
• برنامه های ایمن سازی با تزریق تقویت کننده های مستمر
• کنترل حیوانات ولگرد

پیشگیری از هاری در گربه ها

برای جلوگیری از هاری، چند راه مختلف وجود دارد که می توانید به محافظت از گربه خود کمک کنید.

• برای ملاقات های منظم با دامپزشک خود برنامه ریزی کنید، مطمئن شوید که گربه شما واکسینه شده است و در مورد تمام واکسیناسیون های آینده هاری به روز باشید. مناطق مختلف ممکن است بر حسب دفعات نیاز به واکسینه شدن گربه‌ها در برابر هاری متفاوت باشند، بنابراین همیشه با دامپزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید واکسن‌های گربه‌تان به روز هستند.
• در صورت امکان، گربه خود را در داخل خانه و تحت نظارت خود نگه دارید. گربه هایی که در فضای باز هستند در معرض خطر بیشتری برای برخورد با حیوانات مشکوک هستند که ممکن است به هاری آلوده شوند.
• گربه خود را عقیم کنید تا تعداد گربه های ناخواسته متولد شده را به حداقل برسانید.
• در صورت مشاهده حیوانات ولگرد که در اطراف محله سرگردان هستند، با کنترل حیوانات تماس بگیرید. ممکن است آن حیوانات بیمار بوده یا واکسینه نشده باشند و یک تهدید بالقوه برای حیوان خانگی شما باشند.
• در صورت مشاهده حیوانات وحشی همزیست با انسان (به ویژه راکون، روباه، یا راسو) با کنترل حیوانات تماس بگیرید. نبود ترس از انسان در حیوانات وحشی معمولاً خجالتی اغلب نشانه هاری است. هر چقدر هم که این حیوانات زیبا باشند ، به هیچ وجه آنها را لمس نکنید، آنها را نوازش نکنید یا با آنها ارتباط برقرار نکنید. خرگوش ها و جوندگان (مانند سنجاب ها، موش های خانگی و موش های فاضلاب ) به ندرت به هاری مبتلا می شوند، اما می توانند ناقل بیماری های دیگری باشند که برای انسان، سگ و گربه مسری هستند.
• هرگز خفاش را لمس نکنید یا حتی آن را برندارید. خفاش ها ناقل مکرر هاری هستند. اگر گربه خود را در حال بازی با خفاش مرده یا زخمی دیدید، فوراً با دامپزشک خود تماس بگیرید.

واکسیناسیون کلید پیشگیری از هاری است.

برنامه ملی مدیریت هاری توسط خدمات حیات وحش وزارت کشاورزی ایالات متحده برای جلوگیری از گسترش هاری در حیات وحش و در نهایت از بین بردن هاری در اراضی ایالات متحده ایجاد شد. این برنامه شامل استفاده از واکسیناسیون هاری خوراکی با هدف کنترل هاری در حیوانات وحشی است.

آیا واکسنی برای هاری در گربه ها وجود دارد؟

واکسن هاری وجود دارد و در اکثر مناطق برای گربه های اهلی اجباری است.

بچه گربه ها زمانی که بین 12 تا 20 هفتگی هستند واکسیناسیون را دریافت می کنند (حداقل سن برای واکسیناسیون هاری منطقه به منطقه متفاوت است، بنابراین همیشه با دامپزشک خود مشورت کنید). یک سال پس از واکسیناسیون اولیه یک واکسن تقویتی تزریق می شود. بسته به برند واکسن مورد استفاده و مقررات کشور شما، هر یک تا سه سال بعد، تقویت کننده های اضافی تزریق می شود.

در حالی که واکسیناسیون تعداد عفونت ها را در گربه ها کاهش داده است، گربه های ولگرد واکسینه نشده تهدیدی برای انتقال هاری به حیوانات و انسان ها هستند.

هاری یک بیماری بسیار مسری و کشنده است که توسط حیوانات وحشی و حیوانات خانگی واکسینه نشده منتشر می شود. در حالی که متأسفانه هیچ درمانی برای هاری پس از ابتلا وجود ندارد، خوشبختانه با به روز نگه داشتن گربه در تزریق واکسن ها و تقویت کننده ها این بیماری کاملاً قابل پیشگیری است.