چگونه از تقویت کننده های مثبت برای آموزش سگ خود استفاده کنیم

استفاده از تقویت کننده مثبت در آموزش سگ به این معنی است که به رفتارهایی که دوست دارید پاداش می دهید و رفتارهایی که دوست ندارید را نادیده می گیرید. در این مقاله یاد خواهید گرفت که چگونه با بکار گرفتن تاییدیه های مثبت ، بسیاری از فرامین اعم از دستور بشین - بخواب - بمون و ... را به سگ خود آموزش دهید. همچنین برخلاف باور عمومی، بایستی به شما بگوییم که تاییدیه ها نقش بسیار مهمی در اصلاح ناهنجاری سگ های بد عادت دارند. با استفاده از این آموزش شما رفتار درست سگ خود را تثبیت میکنید.

تقویت کننده مثبت را بایستی همه انجام دهند

برای داشتن یک سگ فرمانپذیر نیاز به ایجاد پیوند شرطی قوی خواهید داشت. از این رو شما بایستی یک تقویت کننده مثبت را روزانه با سگ خود تمرین کنید. این تمرین را بایستی همه ی اعضای خانواده بصورت درست انجام دهند. درصورتیکه یک شخص از اعضای خانواده شرطی سازی و ایجاد پیوند را با سگ بصورت نادرست انجام دهد ، تقویت کننده مثبت ضعیف خواهد شد. در دوره رفتارشناسی سگ ها امده است چنانچه محرکی بیش از دفعات بدون تکرار استفاده شود ، خاموشی اتفاق میوفتد و شما دیگر قابلیت استفاده از آن را نخواهید داشت.

معمولاً در اصلاح ناهنجاری با استفاده از اخطاریه های مثبت و بند و قلاده شخص اصلاح کننده یا هندلر در خطر می افتد. این ممکن است اعضای خانواده یا برای کودکان خطرافرین و ترسناک باشد. از همین جهت شما با استفاده از تاییدیه های مثبت میتوانید همه ی اعضای خانواده را در اصلاح رفتار غلط سگ خود ، شریک کنید.

به عنوان مثال، ممکن است خطرناک باشد که به فرزندتان اجازه دهید از برخی روش‌های تربیت سگ، مانند اصلاح با بند و قلاده و انواع تنبیه استفاده کند. با تقویت مثبت، می توانید به فرزندان خود چند غذا خوشمزه ( تاییدیه خوراکی ) و دستوراتی را که استفاده می کنید به آنها آموزش دهید. تحت نظارت شما، کودکان می توانند سگ شما را به همان روشی که شما انجام می دهید آموزش دهند.

[caption id="attachment_24164" align="aligncenter" width="1024"] آموزش سگ با استفاده از تقویت کننده مثبت[/caption]

برقراری ارتباط و ایجاد پیوند شرطی

تقویت مثبت به شما امکان می دهد که با سگ خود ارتباط مستقیم برقرار کنید. تاییدیه های مثبت برای سگ به وضوح قابل درک هستند. شما تصمیم می‌گیرید که می‌خواهید سگتان چه کاری انجام دهد و وقتی سگ اقدام مورد نظر را انجام داد، با ارائه پاداش به او آموزش می دهید. هنگامی که به سگ خود برای انجام درست کارها پاداش می دهید، احتمال تکرار آن رفتارهای خوب بیشتر می شود، زیرا هدف سگ ها جلب رضایت صاحبین است.

مجازات و تنبیه سگ همیشه آنقدر واضح نیست. یک مثال خوب تنبیه سگ حین خطای دستشویی است. در این صورت، سگ را در حال ادرار کردن روی فرش خود می گیرید و او را سرزنش می کنید یا به ترفند قدیمی که در سایت ها آمده است با روزنامه بر روی پوزه او میکوبید. قصد شما این است که به سگ بگویید که جای دستشویی تو بر روی این فرش اشتباه است؟. در عوض، سگ‌ها اغلب یاد می‌گیرند که تا زمانیکه شما در خانه هستید بایستی از این موضوع بترسند. در عوض سگ شما ، در زمان تنهایی دچار خطای ادرار  زیاد میشود. شاید به او یاد داده باشید که دستشویی کردن بر روی فرش برای تو ناخوشایند است اما او در زمان تنهایی دچار اشتباه بیشتری شده است. یادگیری درست یک سگ از روی ترس اتفاق نمیوفتد. شاید در عین حال او را منع کرده باشید اما اسم این کار اصلاح نیست! اصلاح بایستی همراه با تثبیت باشد. و تثبیت حرکات و یادگیری با تاییدیه مثبت اتفاق می افتد.

[caption id="attachment_24165" align="aligncenter" width="1575"] تقویت کننده مثبت خوراکی[/caption]

با تقویت کننده مثبت، می توانید از این سردرگمی جلوگیری کنید. در مثال آموزش دستشویی بر روی پد، شما می خواهید به سگ خود بیاموزید که بجای دستشویی بر روی فرش یا بیرون از سینی دستشویی ، بر روی پد یا سینی این کار را انجام دهد. به جای تنبیه سگ خود، به رفتاری که می خواهید، یعنی رفتن بر روی پد بهداشتی یا سینی دستشویی، پاداش می دهید. در این مورد، هر بار که سگ شما درست دستشویی کرد، او را تشویق میکنید یا اجازه می دهید برای مدتی بازی کند.

اگر صبور و ثابت قدم باشید، سگ شما می‌آموزد که چیزهای خوب زمانی اتفاق می‌افتد که شما از او میخواهید، در حالیکه وقتی به رفتار بد خود ادامه میدهد اتفاق نمی افتد. سگ شما به زودی در تلاش برای به دست آوردن رضایت شما و اجرای فرامین به نحو احسن عمل میکند زیرا شما توانسته اید به وضوح با سگ خود ارتباط برقرار کنید.

استفاده از روش های آموزشی مانند اصلاح با بند وقلاده یا سایر انواع تنبیه برای هر سگی موثر نیست. در واقع، در برخی موارد، تنبیه می تواند باعث بدتر شدن یک مشکل رفتاری شود.

سگ های پرخاشگر یک مثال عالی هستند زیرا اغلب در مواجهه با تنبیه، پرخاشگرتر می شوند. به همین ترتیب، سگ های ترسناک ممکن است حتی به کوچکترین تنبیه نیز به خوبی پاسخ ندهند. سگی که از افراد یا موقعیت‌های خاص می‌ترسد، ممکن است وقتی از تنبیه به عنوان یک روش آموزشی استفاده می‌شود، ترس بیشتری پیدا کند. با این حال، مربیان بازپرور موفقیت بزرگی را با استفاده از تقویت مثبت برای آموزش سگ های تهاجمی و ترسناک گزارش کرده اند.

[caption id="attachment_24166" align="aligncenter" width="800"] آموزش سگ با تشویقی[/caption]

تخلیه انرژی ذهنی با positive reinforcement

بی حوصلگی عامل اصلی مشکلات رفتاری متداول، مانند حفاری و جویدن بیش از حد است. شما با آموزش های کوتاه مدت 5-15 دقیقه ای فرمانپذیری و ایجاد چالش های ذهنی مثبت میتوانید ذهن سگ خود را خسته کنید. این باعث میشود روزانه بدن او مقدار زیادی از انرژی خود را در این راه از دست بدهد. در نهایت هم شما سگی فرمانپذیر و بدون مشکل خواهید داشت.

[caption id="attachment_24167" align="aligncenter" width="1200"] تاییدیه مثبت سگ[/caption]

تاییدیه ی مثبت سرگرم کننده

اگر جلسات آموزشی را کوتاه و شاد نگه دارید، آموزش تقویت کننده مثبت می تواند برای شما و سگتان سرگرم کننده باشد. هنگامی که سگ ها متوجه می شوند که آموزش منجر به چیزهای خوب زیادی برای آنها می شود، فرمانپذیری را یک بازی خوشمزه میدانند. سگ شما به زودی رفتارهای خوبی را به امید دریافت پاداش به شما ارائه می دهد و مطمئناً از اشتیاق سگ برای یادگیری لبخند خواهید زد. به شرط اینکه شما اصول تغذیه سگ ها و شرطی سازی ها را بصورت درست انجام دهید. در دوره رفتارشناسی سگها ما به آموزش تمامی این موارد پرداخته ایم.

پیوند خود را با سگ تقویت کنید

برای اکثر مردم، سگ های آنها دوستان، همراهان و عضوی از خانواده آنها هستند. روش های تقویت مثبتِ آموزش می تواند به تقویت پیوندی که با سگ خود دارید کمک کند . شاید سایر روش های آموزشی هم به سگ شما یاد دهد که چگونه رفتار کند اما تقویت کننده مثبت به شما کمک می کند سگ خود را هدایت کنید و در عین حال اعتماد او را حفظ کنید و رابطه خود را تقویت کنید.

هرچند که استفاده از روانشناسی های انسانی کاملاً در دنیای سگ ها اشتباه است اما خودتان را جای سگتان بگذارید اگر رئیستان از نظر فیزیکی شما را برای انجام یک کار تحت فشار قرار دهد، آیا در محل کار احساس راحتی می کنید؟ یا محیط کاری که همیشه از شما تمجید و تعریف میکند؟ این احتمال وجود دارد که مایل باشید برای رئیسی که شما را تحسین می کند بیشتر تلاش کنید. به همین ترتیب، اگر سگ شما به جای ترس از تنبیه، منتظر پاداش باشد، به احتمال زیاد از همراهی شما لذت خواهد برد.

[caption id="attachment_24168" align="aligncenter" width="1280"] برقراری پیوند شرطی با سگ[/caption]

مشکلات و اثبات رفتار با تقویت کننده مثبت

شاه کلید آموزش سگ ها، ثابت قدم بودن و صبوری کردن است. این می تواند بسیار ناامید کننده باشد که سگ شما از یک فرمان سرپیچی کند و ممکن است گاهی وسوسه شوید که عصبانیت یا ناامیدی خود را به او نشان دهید. به یاد داشته باشید که سگ ها زبان بدن و انرژی ما را بسیار بهتر از درک کلمات می خوانند، بنابراین شما باید مثبت اندیش باشید و همواره امیدوار به رفع این مشکل.

وقتی ناامید شدید، نفس عمیق بکشید، به یاد داشته باشید که او فقط یک سگ است و بالاخره او را اصلاح خواهید کرد و استراحت کنید. دوباره با یک انرژی مثبت و چشمانی هیجان زده شروع کنید. سگ شما این کار را انجام خواهد داد و منتظر هر چیزی که در آینده برای آن در نظر دارید، خواهد بود.

تقویت کننده های مثبت

تاییدیه های مثبت یا همان تقویت کننده های مثبت ( positive-reinforcement ) بصورت کلی اینگونه دسته بندی میشوند :

1. تاییدیه خوراکی
2. تاییدیه اسباب بازی
3. تاییدیه بالینی
4. تاییدیه کلامی 

[caption id="attachment_24170" align="aligncenter" width="950"] تقویت کننده مثبت خوراکی[/caption]

تقویت کننده خوراکی

شاید شما هم همانند سایر صاحبین از اشتهای سیری ناپذیر توله سگ خود تعجب کرده باشید. بر خلاف تصور ، اشتهای غذایی یک سگ هرچقدر بالاتر باشد ، فرمانپذیری و آموزشات یک سگ بهتر خواهد بود. معمولا سگ های خانگی که در دسته family dog یا سگ های خانواده فعالیت میکنند بایستی اشتهای غذایی بالا یا high food drive باشند. مربی سگ با استفاده از انگیزه غذایی بالای یک سگ فرامین لازم را به او آموزش میدهد.

[caption id="attachment_24169" align="aligncenter" width="600"] تقویت کننده مثبت اسباب بازی[/caption]

تقویت کننده مثبت اسباب بازی

در رشته سگ های کار ، سرعت عمل بسیار مهم است. از این رو بایستی سگ مورد نظر انگیزه شکار بالایی داشته باشد. high prey drive بودن یک سگ کمک بسیاری میکند که سرعت انجام حرکات بیشتر شود. بسیاری از صاحبین شکار ها و یا اسباب بازی ها را برای سگ میکُشن. سگ ها با غریزه ای که دارند دنبال طعمه های زنده میگردند. این بسیار مهم است که شما با اسباب بازی های آنان این حس شکار را تقویت کنید. سگ هایی که عاشق توپ بازی هستند معمولاً انرژی جسمی بیشتری هم دارند. به همین خاطر بایستی روزانه فعالیت جسمی و ذهنی بیشتری با توپ با آنان داشته باشید.

[caption id="attachment_24171" align="aligncenter" width="729"] آموزش سگ با استفاده از تاییدیه مثبت کلامی[/caption]

تاییدیه مثبت کلامی

همانطور که میدانید سگ ها معنی کلمات و جملات ما انسان ها را نمیفهمند بلکه با ضرب اهنگ کلمات ما شرطی میشوند. داستان شرطی سازی را میتوانید از مقاله شرطی سازی کلاسیک سگ ها در سایت همیارپت بخوانید. شاید شما هم از کلمه " آفرین " برای سگ خود استفاده میکنید. زمانیکه کلمه آفرین به سگ گفته میشود سگ روحیه ی بیشتری برای انجام کار شما میگیرد. او با زبان فارسی آشنایی ندارد. از آنجایی که شما بعد از هربار آفرین گفتن به او تقویت کننده مثبت خوراکی یا بالینی یا اسباب بازی داده اید او شرطی شده است که آفرین خوشایند است.

به همین خاطر خیلی راحت میتوانید بی نهایت تاییدیه مثبت کلامی برای سگ خود تعریف کنید. چرا که شرطی سازی مدل های مختلفی دارد که قبلا در دوره رفتارشناسی کامل راجب ان صحبت کردیم . بخشی از این آموزش را برای شما کاربر همیارپت هم در پایین آورده ایم:

• اگر همزمان با آفرین گفتن به سگ خود خوراکی را که دوست دارد میدهید این کار اشتباه است.
• اگر آفرین به او میگویید و هیچ ری اکشنی بعد از آن ندارید ( نه توپ ، نه اسباب بازی و نه بغل کردن ) اشتباه است.
• اگر به او ، اول خوراکی را میدهید و بعد آفرین را میگویید اشتباه است.
• اگر به او آفرین میگویید و بعد از 2 ثانیه تقویت کننده میدهید این هم اشتباه است.

بهترین راه برای استفاده از تقویت کننده کلامی این است که شما از مدل شرطی سازی درنگیده برای او استفاده کنید ، آنجایی که صدای کلیکر یا آفرین تموم میشود بلافاصله خوراکی یا اسباب بازی را در اختیار سگتان قرار میدهید. در واقع او را شرطی کرده اید که صدای کلیکر یا آفرین برای تو خوشایند است و تو بایستی به این کار خود ادامه دهی.

[caption id="attachment_24172" align="aligncenter" width="999"] آموزش سگ با استفاده از جایزه[/caption]

تقویت کننده مثبت بالینی

شاید سگ شما جزو سگ های وابسته ایست که بغل کردن یا ماساژ دادن و یا دست کشیدن بر روی پهلو را به هرچیزی ترجیح میدهد. از این رو شما با یک سگ emmotion یا احساساتی طرف هستید. بهترین تشویقی برای این سگ گفتن کلمه آفرین و نوازش کردن اوست.

اما بسیاری از افراد به اشتباه از این تقویت کننده بالینی در مواقع ناهنجاری انجام میدهند. برای مثال سگی نسبت به کودک وسواسی میشود. کودک از سگ میترسد و سگ بیشتر هیجانی میشود. از همین جهت صاحب سگ با دیدگاه انسانی و روانشناسی خود وارد عمل میشود. سگ را بغل میکند و به او میگوید که این کودک دوست ماست. در این مواقع سگ به این فکر میکند که کار من بسیار درست است و صاحب من از من میخواهد تا این کودک را گاز بگیرم. پس بایستی از این تاییدیه در مواقع درست استفاده کنیم نه اشتباه.

در نهایت پاداش هایی که به سگ میدهید باید متفاوت و تشکیل شده از چیز هایی که واقعا برای سگ شما جذاب است باشد.همانطور که سگ شما بهتر می شود، می توانید از خوراکی های معمولی تر ( حتی غذای روزانه ای که میخورد ) یا اسباب بازی مورد علاقه استفاده کنید. همیشه ستایش های زیادی ارائه کنید. به زودی مجبور نخواهید بود هر بار به آنها پاداش دهید و محبت شما برای انجام یک کار خوب کافی خواهد بود.