شاید برایتان سرعت رشد سگ عجیب باشد و بنظر آید که مدت طولانی از اولین روزی که سرپرستی یک توله سگ را بر عهده گرفتید، نمیگذرد. اما جالب است، بدانید که سگها از زمانی که وارد یک سالگی میشوند به سرعت شروع به رشد میکنند. در واقع میتوان گفت در این بازه زمانی سگ به بلوغ میرسد. اما بدون شک برای افرادی که در این رابطه اطلاعات کافی ندارند، این سوال پیش خواهد آمد که سگ چه موقع بالغ میشود؟! و علائم به بلوغ رسیدن در این حیوانات دوست داشتنی چیست؟ در این رابطه به طور مختصر باید بگوییم که سگها اغلب تا ۲ سالگی به بلوغ جسمی و ذهنی کامل نمیرسند؛ اما باید در نظر داشت که این مسئله به نژاد نیز بستگی دارد. برای مثال: عموما بلوغ در سگهایی که نژاد بزرگتری را دارند، دیرتر رخ میدهد و همانطور که گفته شد برخی اوقات تا ۲ سالگی نیز به طول میکشد. زودترین سن بلوغ در سگ ۷ ماهگی محسوب میشود.
سگها با تغییر در رفتارشان ، نشان میدهند که در حال بلوغ هستند. یکی از رفتارهای جنسی در توله سگها خارج شدن آلت تناسلی از غلاف و لیسیدن آن است. سگهای نر در دوران بلوغ با دیدن سگ ماده، بیقرار میشوند و ممکن است در این حالت کنترلشان سخت باشد. دامپزشکان توصیه میکنند، بعد از تمام شدن دوره بلوغ سگها عقیم شوند؛ زیرا عقیمسازی قبل از دوران بلوغ بسیار خطرناک و مضر است. از طرف دیگر نیز در صورت عدم انجام این کار، کنترل سگ ها پس از دوران بلوغ بسیار سخت خواهد بود.
ما در این مطلب سعی میکنیم تا این موضوع را به طور کامل بررسی کنیم. تا اگر شما نیز از سرپرستان و یا علاقه مندان به نگهداری سگها هستید در رابطه با زمان و علائم بلوغ در این حیوانات اطلاعات کافی را کسب کنید و بدانید که در این بازه چه رفتاری را باید از خود نشان دهید. لذا توصیه ما این است، مطالب این مقاله را از دست ندهید و تا پایان با ما همراه بمانید.
چند نکته جالب درباره بلوغ در سگ ها
1- فرآیند تولید میلین و بالغ شدن مغز سگها سریعتر از انسانها است.
2- توله سگهای تازه متولد شده، هیچ توانایی برای تنظیم دما ندارند. اما اعصاب صورتشان بالغ است. در نتیجه از سرشان برای کاوش کردن محیط استفاده میکنند. آنها از سطوح سرد، دوری کرده و سطوح گرم و نرم را دوست دارند.
3- در هفته های اول پس از تولد، فعالیت خیلی کمی در کورتکس سگها در جریان است، به خاطر اینکه هیچ نوسان الکتریکی وجود ندارد. سه هفته پس از تولد، فعالیت الکتریکی با فرکانس کمی در EEG دیده میشود و در پنج هفتگی الگوی EEG بسیار مشابه سگهای بالغ است. از نظر آناتومی، مغزتوله سگها در پنج هفتگی بیشترین شباهت را به مغز سگهای بالغ دارد. در طی 22 تا 30 هفته پس از تولد نیز الگوی مغزی در EEG دقیقاً همانند بزرگسالی است.
4- حس لامسه که سگها را آرام میکند و برای رشد ذهنی بالغ و منطقی ضروری است.
5- توله سگهای نر نابالغ بیشتر از سگهای ماده از خود پرخاشگری نشان میدهند. دامداران در سراسر جهان برای
کنترل پرخاشگری، سگها را اخته میکنند و این میتواند ثابت کند که هورمون های مردانه بر رفتار اثر میگذارند
6- به بلوغ رسیدن به معنای بالغ شدن از نظر عاطفی نیست. بعضی سگها قبل از به بلوغ رسیدن نیز میتوانند پخته و بالغ باشند.
7- توله سگها با مغزی نابالغ، اما درحال رشد زاده میشوند و با وجود اینکه مغزشان ژله مانند بهنظر میرسد، اما در واقع مانند اسفنجی است که هرچه را بتواند از محیط جذب میکند.
8- براساس نتایج الکتروانسفالوگراف بر روی تولهها، سگهایی که در اوایل زندگی تحت فشار و استرسهای مالیم بودند، سریعتر بالغ میشوند. آنها همچنین درحل مسئله نیز میتوانند بهتر عمل کنند.
سگ چه موقع بالغ میشود؟
به طور کلی بلوغ سگ به نوع نژاد و جثه آن بستگی دارد؛ اما به طور معمول بلوغ در سگ زمانی اتفاق میافتد که توله سگ وارد ۷ ماهگی شده باشد؛ بنابراین بلوغ در سگها بین ۷ تا ۲ سالگی رخ میدهد. سگ بالغ با تغییرات رفتاری و جسمی به شما نشان میدهد که در حین گذراندن این بازه میباشد. علاوه بر نشانههای جنسی، سگها به هنگام بلوغ موقع ادرار پاهای خود را به سمت بالا میگیرند که در واقع این نشان بر به بلوغ رسیدن سگ را دارد. طبق بررسیهای انجام شده، معمولا سگها پس از تمام شدن دوره رشد، وارد دوران بلوغ میشوند.
اما به طور کلی باید بدانید، عوامل بسیاری در این مسیر دخیل اند؛ برای مثال به جهت تبدیل شدن توله سگ به سگ بالغ شما باید، رژیم غذایی مناسبی را برای او در نظر بگیرید. رژیمی که متشکل از چربی بالا، پروتئین و کالری باشد. چرا که، هنگامی که سگ بالغ میشود، به مواد معدنی و ویتامینها به میزان متفاوتی نیازمند است.
همانطور که میدانیم میزان فعالیت در سگ بالغ متفاوت از توله سگها است پس میزان انرژی مصرفی هم باید تغییر کند. اگر تغذیه توله سگ و سگ بالغ یکی باشد، با نتیجهای همچون اضافه وزن و کشیدگی مفاصل رو به رو خواهید شد. بهتر است رژیم غذایی سگها هر پنج تا ده روزه تغییر کند و در هر وعده حجم غذای مخصوص سگ بالغ افزایش یابد و از میزان غذای توله سگ بکاهید، این تغییرات سبب میشود تا سگ به طعم غذاها عادت کند و دچار مشکلات معدهای نشود، زیرا از قبل با آنها سازگاری پیدا کرده است. در رابطه با عوامل دیگر که در به بلوغ رسیدن سگ و رشد آن دخیل اند، در ادامه پرداخته خواهد شد.
چه عواملی در رشد سگ ها اثر گذارند؟
همانطور که گفتیم سگها پس از گذراندن دوران رشد وارد دوره بلوغ میشوند، به همین دلیل مهم است که رسیدگی به توله سگها در این بازه طبق برنامه و با دقت بالایی انجام شود. در این راستا عوامل متعددی هستند که بر رشد سگ اثر گذاراند که به این عوامل عبارتاند از:
۱-تغذیه:
اگر سگ شما برنامه غذایی اصولی و درستی را نداشته باشد ویتامینهای مناسب را دریافت نکند، ممکن است به درستی نتواند رشد کند و دسترسی برای رشد اصولی او به حداقل برسد. تغذیه نامناسب بر کاهش رشد حیوان شما تاثیر گذار است و ممکن است قد و وزن در سگتان تغییر نکند. جهت رشد بهتر حیوانتان، شما میتوانید با دامپزشک مشورت کنید و برنامه تغذیهای مناسب را تهیه نمایید و دغدغه خود را به حداقل برسانید.
۲-ژنتیک:
نژاد در سگ شما، میتواند دیدگاهی کامل راجع به میزان رشد به شما دهد، اما به صورت دقیق نمیشود این موضوع را اثبات کرد. اما یکی از مهمترین عوامل در میزان و سرعت رشد در سگ شما ژنتیک است که در برخی نژادها جثهها بزرگ است و در برخی جثه سگ بسیار کوچک است. سگها با نژاد بزرگتر اغلب دیرتر از سگهای کوچک به رشد کامل و بلوغ میرسند.
۳-سابقه عقیمسازی:
عقیمسازی بسیار بر هومونهای سگها اثر دارد و در رشد سگها نقش بسیار مهمی دارد. ممکن است شما فکر کنید، اگر سگ خود را عقیم کنید، فرآیند رشد آن متوقف میشود؛ اما پاسخ منفی است. زیرا با عقیمسازی چنین مشکلی پیش نخواهد آمد، همچنین سگهایی که پیش از ۳۷ ماهگی عقیم میشوند، رشد بهتری را تجربه میکنند. اما در این رابطه توصیه اکثر دامپزشکان بر این است که فرآیند عقیمسازی پس از دوران بلوغ انجام شود؛ چرا که زودتر از این دوران ممکن است برای سلامت حیوان خطر آفرین باشد.
بلوغ در سگ چه زمانی رخ می دهد و تغییرات رفتاری آن چیست؟
در لغت دوره بین بلوغ جنسی و بلوغ اجتماعی را بلوغ سگ میگویند. بالغ شدن در سگ از ۷ ماهگی تا ۲ سالگی است که در نژادهایی که جثههای بزرگتر دارند، ممکن است این زمان بیشتر باشد. هر سگ در این بازه رفتارهای متفاوتی را از خود نشان میدهد. در این راستا شاید برای شما نیز این سوال پیش آمده باشد که سگ در زمان بلوغ چه رفتاری را از خود نشان میدهد؟! در پاسخ به این سوال باید بدانید رفتارهای مربوط به بلوغ در نوع نر و ماده متفاوت است اما یکی از فاحشترین روشهای تشخیص بلوغ در سگ، تغییرات در رفتار است.
ممکن است شما حس کنید، چیزاهایی که به او آموزش دادهاید به صورت ناخواسته فراموش شده است و یا سادهترین چیزها از یادشان رفته است که این آموزشها شامل: دستشویی، آهسته قدم زدن با قلاده میشود. گاهی نیز ممکن است توله سگ شما رفتارهای ترسناک از خود نشان دهد یا در برابر رفتارهایی که در گذشته سلب کردهاید واکنش نشان دهد.
سگها در این دوران رفتارهای متفاوتی از خود نشان میدهند و مهارتهای اجتماعی آنها تغییر میکند. بر اساس نظر دامپزشکان رفتارها در دوران بلوغ سگها، میتواند اخلاقهای اصلی آنها باشد برای مثال: سگهایی که ذوق زده میشوند در این دوران در زمان بلوغ کامل خجالتیاند و توله سگهای جسور در زمان بلوغ کامل دارای اعتماد بنفس زیادی هستند.
بلوغ در توله سگ
برخی از سرپرستان و صاحبان سگ فکر میکنند، برای کاهش کالری، باید به سگ در سنین کم غذای سگ بالغ دهند، تا حیوان به این شرایط عادت کند؛ اما این تصور اشتباه اشتباه است. زیرا در این بازه زمانی سگ در حال رشد است واگر میزان غذای دریافتی با میزان فعالیت یکی نباشد، ممکن است سگ با مشکلات استخوانی رو به رو شود.
غذای خشک سگ باید مواد غذایی متعادلی را در خود داشته باشند که در این صورت طول زندگی و سلامت سگ شما افزایش مییابد، دقت داشته باشید طعم این غذا با طعم غذای توله سگ تفاوتی زیادی ندارد. به همین دلیل در بلوغ توله سگ این امر مسئله مهمی است که باید به آن توجه کنید. اگر در طی دوران توله بودن از نظر تغذیه حیوان دچار مشکل شود، به هنگام بلوغ با خطرات بسیاری همراه خواهد بود.
علائم بلوغ در سگها
به طور کلی، علائم بلوغ در سگهای نر و ماده با یکدیگر متفاوت است که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم:
1-سگ نر:
بلوغ در سگهای نر بر اساس نوع نژاد و تغذیه متفاوت است همچنین سن بلوغ در سگهای نر از سن ۶ تا ۷ ماهگی شروع میشود، رفتارها در سگهای نر ممکن است تغییر کند و عکس العملهای جدیدی را از خود نشان دهند. رفتاریهایی مانند: سرکشی، لجبازی و تهاجم ممکن است بارز باشد.
سگهای نر با رسیدن به سن بلوغ در هنگام ادراد پای خود را بالا میبرند، با دیدن این علامت شما میتوانید دریابید که سگ از حالت توله سگ در آمده و بالغ شده است. در این هنگام رفتارهای جفتگیری در حیوان نمایان میشود و تلاش میکند با سگهای ماده نزدیکی داشته باشد، به طور کلی بلوغ جنسی یعنی: توانایی بارور کردن ماده، که از سن ۱۲ تا ۱۵ ماهگی شروع خواهد شد. در سگهایی که نژاد بزرگتری را دارند با کوچکترین تحریک، آلت تناسلی آنها از غلاف خارج میگردد.
• علائم بلوغ در سگ نر چیست؟
تشخیص بلوغ در سگ نر نسبت به سگ ماده راحتتر است. زیرا سگ نر با ادرار کردن برای خود قلمرو تعیین میکند، همچنین یکی دیگر از نشانههای بلوغ در سگ نر، ایجاد حفرههایی در باغچه و یا رفتارهای ناهنجار و تهاجمی است. شما با دیدین چنین رفتارهایی از سگ میتوانید دریابید که سگ از دوره رشد خارج شده و به بلوغ رسیده است.
2-سگ ماده:
در سگهای ماده، اولین فعالیت تناسلی (فحلی سگ) از سن ۶ تا ۷ ماهگی شروع میشود. اما در سگهای ماده سن بالغ شدن میتواند تا ۱۸ ماهگی طول بکشد. هر دوره فحلی هر ۷ ماه یکبار است و در این دورهها سگ ماده آمادگی فعالیتهای تناسلی را دارا خواهد بود و با سگهای نر میتواند جفت گیری داشته باشد.
به طور کلی سگهای ماده در این دوران توانایی باروری بسیار بالایی دارند، اگر شما نمیخواهید سگ مادهتان باردار شود پیش از دوران بلوغ جنسی نسبت به عقیمسازی اقدام داشته باشید.
• علائم بالغ شدن سگ ماده در فصل تولید مثل
علائمی مانند قرمزی و یا تورم مادگی، ترشحات شفاف و یا لیسیدن این ناحیه این پیام را میدهد که سگ ماده باردار است. در این هنگام ممکن است، دریابید که ادرار کردن در سگ شما بیشتر شده است و یا هنگام بیرون رفتن مکرر ادرار میکند. در این مرحله سگ ماده به سگهای نر اجازه جفت گیری نمیدهد و ممکن است با نزدیک شدن سگ ماده به او رفتاری تهاجمی از خود نشان دهد. طول این دوره ممکن است بین ۴ تا ۱۴ روز باشد.
آیا سگ ها پس از بلوغ دوران قاعدگی دارند؟
در واقع باید بدانید سگها نیز همچون انسانها دچار قاعدگی میشوند. این حیوانات (در سگ ماده) پس از مرحله پروستروس، وارد مرحله جدیدی به نام فحلی میشوند که این دوران تقریبا ۹ روز به طول میانجامد. در طی این مدت شما ممکن است، شاهد تورم در مادگی، بزرگ شدن غدد شیری و حتی ترشحات خونی در حیوان باشید که این اتفاقات میتواند، از چند نقطه تا یک دنباله مختلف باشد. در دوران فحلی سگها گاها برای جفتگیری بسیار مشتاق اند! و حتی نرها نیز بیشتر از قبل نسبت به نوع ماده واکنش نشان میدهند. بنابراین باید بدانید، سگها پس از دوران بلوغ دچار قاعدگی میشوند و در طی این مدت شما به عنوان سرپرست میبایست، مراقبت بیشتری را نسبت به حیوان داشته باشید تا این دوران سپری شود.
چه زمانی باید به دامپزشک مراجعه کرد؟
پیش از دوران بلوغ، در حالتهایی مانند واکسیناسیون، درمان انگل و جلوگیری از کک و کنه شما برای مراقبت از سگ میبایست به دامپزشک مراجعه کنید؛ تا ۱۴ ماهگی سگ شما به واکسینه نیاز دارد و بعد از دوران بلوغ سالی یکبار معاینه کافی است. واکسیناسیون سگها را از بیماریهایی مانند هاری، پاروویروس و آنفولانزا محافظت میکند، در نظر داشته باشید جهت انگلزدایی و کنهزدایی حتما به دامپزشک مراجعه نمایید. اما به طور کلی در طی دوران بلوغ نیازی به مراجعه به دامپزشک نیست، مگر در موارد خاص!
نکته مهم در بالغ شدن سگ های نر
فرزندان پسر ما زمانی که بدنیا می آیند از نظر آلت تناسلی و سیستم تولید مثل مانند بیضه ها مورد بررسی قرار میگیرند. در سگ های نر هم همینطور است شما بایستی تا 7 ماهگی سگ خود را زیر نظر دامپزشک پیش ببرید تا ببینید هر دو بیضه پایین آمده باشند و مشکلی در سیستم بارور کردن سگ های ماده و یا عمل عقیم سازی سگتان وجود نداشته باشد.
تمرینات سگ بالغ
در اکثر مواقع وقتی صاحب پتی برای مشاوره عقیم شدن یا نشدن به مجموعه ما مراجعه میکند به آنها میگوییم که مراکز معتبر را انتخاب کنند تا چنین مشکلاتی پیش نیاید. برای مثال بسیاری از دامپزشکان بخشی از بافت تخمدان را باقی میگذارند و این کار مشکلات تشخیص را چندین برابر میکند.
شما با استفاده از سونوگرافی میتوانید بابت عقیم شدگی یا نشدگی سگ خود خاطرجمع باشید. اما این روش هم مثل سایر روش ها درصد خطایی دارد. این خطا مربوط به بافت باقی مانده از تخمدان یک سگ ماده است. که میتواند هر اپراتور سونوگرافی را گیج کند. برای همین کار نیاز است تا به یک مرکز تخصصی با کارکنان مجرب مراجعه کنید.
سگ کی بالغ میشود؟ نتیجه گیری
همانطور که دانستیم بلوغ در سگها به نوع نژاد و همچنین گونه آنها بستگی دارد. اما در رسیدم به این دوران، عواملی همچون: تغذیه و عقیمسازی نیز دخیل هستند و به طور کلی در سگهای نر و ماده نشانههای بلوغ متفاوت میباشد. سگها در دوران بلوغ خود تغییرات رفتاری دارند که این رفتارها ممکن است: شامل لجباری و سرکشی باشد. نکتهای که باید به آن توجه داشته باشید این است که سگها در این دوران ممکن است، دچار بارداری شوند، بنابراین اگر قصد ندارید که صاحب توله سگ جدیدی شوید، بهتر است در این دوران مراقبتهای لازم را از حیوان انجام دهید و سپس با تمام شدن بازه بلوغ، زیر نظر دامپزشک و با مشورت نسبت به عقیمسازی اقدام نمایید. در این مطلب تمامی اطلاعات لازم در رابطه به اینکه سگ چه موقع بالغ میشود و این دوران چه علائمی دارد را در اختیارتان قرار دادیم؛ حال با این وجود چنانچه در این رابطه نیاز به کسب مشاوره دارید، میتوانید با ما در ارتباط باشید.
خوشحال میشیم نظرتو برامون بنویسی!
سلام امیدواریم که حال خودتون و پتتون عالی باشه. امیدواریم از خوندن این مقاله لذت کافی رو برده باشید و کمکتون کرده باشه. اگر که این مقاله رو خوندید تا مشکلی از پتتون حل کنید خوشحال میشیم که برامون از پایین این صفحه نظرتون رو بنویسید و رای بدید.
این کار باعث میشه با عشق و علاقه بیشتری تولیدمحتوا کنیم و از کنار شما بودن لذت ببریم.