دیابت چیست؟
دیابت وضعیتی است که در آن ، بدن نمی تواند به درستی هورمون انسولین را تولید کند یا به آن پاسخ دهد. این اتفاق منجر به افزایش سطح قند گلوکز در خون می شود که منبع اصلی انرژی برای بدن است.
مانند بدن انسان ، سلول های بدن گربه نیز برای انرژی به قند ( به شکل گلوکز ) نیاز دارد. با این حال ، گلوکز در خون به انسولین نیاز دارد تا بتواند به سلول ها متصل شود. انسولین به سلول ها متصل می شود و هنگامی که زمان مناسب برای جذب گلوکز پیدا شد علامت می دهد. با جذب گلوکز ، سلولهای موجود در رسوبات چربی ، کبد و ماهیچهها ، سوخت حیاتی دریافت میکنند و در عین حال سطح گلوکز در خون را کاهش میدهند.
دیابت ملیتوس در گربه
دیابت ملیتوس در گربه یک بیماری پانکراس است، یک عضو کوچک اما حیاتی که در نزدیکی معده قرار دارد. پانکراس دارای دو نوع سلول است که عملکردهای بسیار متفاوتی دارند. یک نوع سلول آنزیم های لازم برای هضم را تولید می کند. نوع دیگر به نام سلول های بتا، هورمون انسولین را تولید می کند. انسولین سطح گلوکز (قند) در جریان خون را تنظیم می کند و انتقال گلوکز به بافت های بدن را کنترل می کند. به عبارت ساده، diabetes mellitus به دلیل ناتوانی پانکراس در تنظیم قند خون ایجاد می شود. علائم بالینی دیابت ملیتوس مربوط به افزایش غلظت گلوکز خون و ناتوانی بدن در استفاده از گلوکز به عنوان منبع انرژی است.
دیابت ملیتوس دومین بیماری شایع غدد درون ریز در گربه ها است. این بیماری بیشتر در گربه های میانسال تا مسن دیده می شود و در نرها بیشتر از ماده ها دیده می شود. در حالی که شیوع دقیق آن ناشناخته است، به دلیل افزایش فوق العاده تعداد گربه های دارای اضافه وزن و چاق، تعداد گربه های دیابتی با سرعت نگران کننده ای در حال افزایش است.
انواع دیابت در گربه ها
دیابت در گربه ها به دو نوع وجود دارد. در دیابت نوع یک ، به دلیل کاهش تولید انسولین ، غلظت گلوکز خون بالا می رود . در دیابت نوع دوم ، سطح گلوکز بالا است ، زیرا سلولهای بدن به انسولین پاسخ مناسبی نمیدهند. در دیابت نوع I و II ، سلول ها نمی توانند به مواد مغذی مورد نیاز خود دسترسی پیدا کنند ، حتی اگر قند زیادی در خون وجود داشته باشد ، زیرا انسولین نمی تواند قند را از جریان خون به سلول های مورد نیاز منتقل کند.
گربه های مبتلا به دیابت بیشتر از نوع دوم این بیماری رنج می برند. تخمین زده می شود که بین 0.2 تا 1 درصد از گربه ها در طول زندگی خود به دیابت مبتلا می شوند.
عوامل خطرناک
مهم ترین عوامل خطرناک شناسایی شده برای ایجاد دیابت در گربه ها عبارتند از چاقی ، افزایش سن ، عدم تحرک بدنی ، جنسیت نر و استفاده از گلوکوکورتیکوئیدها (استروئیدها) برای درمان سایر بیماری ها مانند آسم در گربه ها. در برخی کشورها ، به نظر می رسد گربه های نژاد برمه در مقایسه با سایر نژادها در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت هستند ، اما این موضوع ممکن است درباره ایالات متحده صدق نکند.
گربههای چاق تا چهار برابر بیشتر از گربههایی با وزن ایدهآل در معرض ابتلا به دیابت هستند ، بنابراین مهمترین کاری که صاحب گربه میتواند برای کاهش خطر ابتلا به دیابت انجام دهد ، حفظ وزن مناسب و تشویق فعالیت بدنی از طریق بازی روزانه است.
“گربه خانگی متوسط با وزن 5 کیلوگرم یا بیشتر در معرض خطر بالای ابتلا به دیابت نوع 2 است.”
علائم بالینی دیابت گربه
دو علامت شایع دیابت که توسط صاحبان گربه در خانه مشاهده می شود ، کاهش وزن با وجود اشتهایی خوب و افزایش تشنگی و ادرار است. پس بصورت کلی میتوانیم علائم دیابت در گربه را افزایش تشنگی ، افزایش ادرار ، کاهش وزن و افزایش اشتها در نظر بگیریم.
کاهش وزن ممکن است در خانه یا در طول معاینه معمول با دامپزشک مشاهده شود. در دیابت نوع I و II ، سلول های بدن قادر به جذب گلوکز از خون نیستند و از انرژی محروم می شوند. بدن برای دریافت انرژی مورد نیاز خود به منابع دیگر روی می آورد و با تجزیه چربی ها و پروتئین ها ، سلول های گرسنه از گلوکز را تغذیه می کند. این تجزیه با وجود افزایش اشتها منجر به کاهش وزن می شود.
تشنگی و ادرار بیش از حد نیز می تواند نشانه دیابت در گربه باشد. سطوح بالای قند در خون میتواند بر توانایی کلیه در فیلتر کردن گلوکز غلبه کند و به قند اجازه دهد از خون خارج و به ادرار وارد شود. این غلظت بالای گلوکز در ادرار میتواند مقادیر زیادی از آب را به داخل ادرار بکشد و در نتیجه حجم ادرار افزایش یافته ، آب بیشتری از بدن خارج می شود ، بدن کم آب شده نیاز بدن به نوشیدن آب به شدت افزایش می یاید.
در موارد نادر اگر دیابت کنترل نشود ، ممکن است گربهها آسیب به اعصاب اندامهای عقبی را تجربه کنند که در نتیجه وضعیت نشستن یا تعادل در اندام های عقبی جانوران دوپا به مشکل می خورد . این موضوع دردناک نیست و اغلب با درمان برطرف می شود.
نحوه تشخیص
دامپزشک شما دیابت شیرین را با نشان دادن سطوح بالای گلوکز در خون و ادرار گربه تشخیص می دهد. این آزمایش همراه با علائم بالینی ثابت ، منجر به تشخیص دیابت می شود.
انجام یک آزمایش قند خون در یک کلینیک دامپزشکی ممکن است برای تشخیص دیابت در همه موارد کافی نباشد. گربهها میتوانند در پاسخ به استرس ، گلوکز خون را به طور کوتاه مدت افزایش دهند که به عنوان هایپرگلیسمی استرس شناخته میشود. در این موارد نامشخص ، یک تست آزمایشگاهی به نام غلظت فروکتوزامین می تواند مفید باشد. این آزمایش میانگین تقریبی غلظت گلوکز خون گربه را در دو هفته گذشته نشان می دهد ، بنابراین نتیجهی آن تحت تأثیر هایپرگلیسمی استرس قرار نمی گیرد.
احتمالا آزمایشهای دیگری توسط دامپزشک توصیه میشود تا سایر بیماریهایی که ممکن است در علائم بالینی گربه نقش داشته باشند ، مانند عفونت دستگاه ادراری ، بیماری مزمن کلیوی ، پانکراتیت یا پرکاری تیروئید را رد کند.
درمان دیابت در گربه ها
اهداف اصلی درمان دیابت گربه عبارتند از:
- بازگرداندن غلظت طبیعی گلوکز خون
- توقف یا کنترل کاهش وزن
- توقف یا به حداقل رساندن علائم افزایش تشنگی و ادرار
- اجتناب از کاهش نامناسب قند خون به دلیل درمان (هیپوگلیسمی)
این اهداف به بهترین وجه از طریق ترکیب انسولین و رژیم درمانی به دست می آیند.
چاقی یک عامل خطر برای دیابت در گربه ها است، بنابراین متناسب سازی وزن ممکن است منجر به رفع دیابت در برخی از گربه ها شود.
انسولین درمانی
انسولین تزریقی ، پایه اصلی درمان دیابت گربه است. برخلاف انسانهای مبتلا به دیابت نوع II ، داروهای خوراکی برای کاهش قند خون مانند گلیپیزید به طور مداوم در گربهها موثر نیست.
انواع مختلفی از آماده سازی انسولین وجود دارد که می تواند برای گربه ها در درمان دیابت استفاده شود ، مانند انسولین لنته (وتسولین)، پروزینک یا انسولین گلارژین. این نوع انسولین ها از نظر هزینه ، مدت اثر و غلظت متفاوت هستند ، بنابراین برای صاحب آن مهم است که هنگام تصمیم گیری اینکه کدام انسولین برای گربه خود مناسب تر است ، مزایا و معایب هر کدام را با دامپزشک خود در میان بگذارد. دانستن این موضوع مهم است که هر نوع انسولین دارای اندازه سرنگ خاصی است (U-100 یا U-40 ) ، بنابراین بسیار حائز اهمیت است که صاحب گربه از استفاده انسولین مناسب برای گربه خود مطمئن شود .
بسیاری از گربه ها نیاز به تزریق انسولین یک یا دو بار در روز دارند.
تزریق انسولین در زیر پوست تقریباً هر 12 ساعت انجام می شود. در حالی که تزریق ممکن است دلهره آور به نظر برسد ، اما می توان به اکثر صاحبان آنها آموزش داد که این تزریق ها را به راحتی در خانه انجام دهند و به دلیل کوچک بودن اندازه سوزن ، گربه ها این تزریق ها را به خوبی تحمل می کنند. اگرچه در حالت ایدهآل تزریقها باید هر 12 ساعت انجام شود ، اما تغییر زمان تزریق بین 1 تا 2 ساعت تأثیر منفی بر درمان گربهها نخواهد داشت.
رژیم درمانی
رژیم غذایی با کربوهیدرات کم ثابت کرده که تنظیم قند خون را در گربه های دیابتی بهبود می بخشد. چندین گزینه غذای تجویزی وجود دارد که در هر دو شکل غذای مرطوب و خشک موجود است، اگرچه تغذیه تنها با غذای مرطوب ممکن است برای بسیاری از گربه ها مفید باشد. برای گربه هایی که هنگام تشخیص دیابت اضافه وزن دارند ، کاهش وزن آهسته و کنترل شده تحت نظارت دقیق دامپزشک بسیار مهم است تا کنترل بهتری بر سطح گلوکز خون بدست آید.
زمان بهینه وعده های غذایی برای گربه های دیابتی بحث برانگیز است. بسیاری از دامپزشکان تغذیه همزمان با تزریق انسولین را برای جلوگیری از افت خطرناک سطح گلوکز خون توصیه می کنند. با این حال ، هیچ مدرک قطعی مبنی بر اینکه زمان یا دفعات وعده های غذایی گربه های دیابتی از آنها در برابر هیپوگلیسمی ناشی از انسولین محافظت می کند وجود ندارد. اگر به هر دلیلی گربه شما باید از خوردن غذا خودداری کند ، مانند یک روش بیهوشی ، به طور کلی توصیه می شود که 50 درصد دوز معمول انسولین را با نظارت دقیق پیگیری کنید تا از کنترل خوب قند خون اطمینان حاصل شود.
نظارت کردن
نظارت دقیق توسط صاحب و دامپزشک بخش مهمی از درمان گربه دیابتی است. نظارت منظم به تعیین دوز مناسب انسولین برای هر گربه کمک می کند و همچنین به جلوگیری از عوارضی مانند هیپوگلیسمی یا دیابت کنترل نشده و کتواسیدوز دیابتی کمک می کند. ارزیابی منظم وزن ، مصرف آب و اشتها باید ثبت شود تا به تعیین اینکه آیا اهداف درمانی برآورده شده اند یا خیر کمک کند.
نمودار های درصد گلوکز خون ، راه ایده آلی برای نظارت بر تنظیم قند خون در طول درمان است. در کنار نمودار گلوکز خون ، قند خون گربه درست قبل از تزریق انسولین و سپس هر 1-4 ساعت در طول روز بررسی می شود. این کار کمک می کند تا مطمئن شوید که میانگین گلوکز خون در محدوده قابل قبولی بوده و این مقدار در هیچ زمانی در طول روز به طور خطرناکی پایین نمی آید. این ارزیابیها ممکن است لازم باشد هر چند هفته یکبار ، زمانی که گربهای برای اولین بار مبتلا به دیابت تشخیص داده میشود ، انجام شود تا دوز مناسب انسولین تعیین شود ، اما زمانی که دیابت به خوبی تنظیم شد ، میتوان این ارزیابی ها را با فاصله بیشتری انجام داد. حتی در یک گربه با وضعیت سلامتی پایدار ، نمودار گلوکز خون باید هر 3 تا 4 ماه یکبار بررسی شود ، زیرا نیاز به انسولین می تواند در طول زمان تغییر کند.
در نهایت ، بسیاری از صاحبان گربه می توانند یاد بگیرند که منحنی های نمودار گلوکز خون را در خانه بررسی کنند. این کار به جلوگیری از هیپرگلیسمی استرس و بیاشتهایی که توسط بسیاری از گربهها در کلینیک دامپزشکی تجربه میشود ، کمک میکند و بنابراین میتواند نتایج دقیقتری ارائه دهد. خون را می توان در خانه از رگه گوش یا نرمی سر پنجه جمع آوری کرد و این خون باید روی دستگاه سنجش قند خون که در گربه ها تأیید شده است بررسی شود. از طرف دیگر ، برخی از دامپزشکان ممکن است از یک سیستم نظارت مداوم قند خون برای کمک به تعیین غلظت قند خون در خانه استفاده کنند. با این روش ، یک مانیتور کوچک روی پوست گربه در کلینیک دامپزشکی کاشته میشود و در جای خود باقی میماند و هر چند دقیقه یک بار به مدت دو هفته قند خون را ثبت میکند. اگرچه این کار می تواند اطلاعات زیادی را بدون استفاده از سوزن زدن هایی مکرر ارائه دهد ، اما همه گربه ها مانیتور را برای مدت طولانی تحمل نمی کنند ، بنابراین گزینه مناسبی برای همه صاحبان گربه نیست. صاحبانی که قند خون گربه خود را در خانه کنترل می کنند ، دوز انسولین او را بدون مشورت با دامپزشک خود تغییر ندهند.
اگر استفاده از منحنی نمودار تغییرات گلوکز خون گزینه ای مناسب نیست ، می توان از غلظت فروکتوزامین برای به دست آوردن درصد تقریبی از کنترل قند خون طی دو هفته گذشته با یک نمونه خون استفاده کرد. با این حال ، این یک راه ایده آل برای نظارت بر یک گربه دیابتی نیست ، زیرا این روش فقط میانگین را اندازه گیری می کند ، نه بالا و پایین شدن قند خون ( در طول یک شبانه روز ) ، و بررسی این موارد ( ماکسیمم و مینیمم قند خون ) اغلب در تعیین موفقیت درمان آنها مهم تر هستند.
تشخیص و بهبودی دیابت گربه
اگرچه هیچ درمانی برای دیابت گربه ها وجود ندارد ، اما پیشگیری و مدیریت کافی در خانه ، باعث بالا رفتن کیفیت زندگی و بهبود آن می شود. با درمان زودهنگام و فوری دیابت ، بسیاری از گربهها وارد مرحله بهبودی دیابت میشوند ، به این معنی که میتوانند سطح قند خون خود را بدون تزریق انسولین حفظ کنند. نشان داده شده است که گربههای مسنتر ، گربههایی که قبلاً داروهای استروئیدی دریافت کردهاند ، و گربههایی که با انسولین گلارژین درمان میشوند ، بیشتر در معرض بهبودی دیابت هستند ، اما مهمترین عامل بهبودی ، شروع زودهنگام انسولین درمانی و نظارت دقیق بر انجام آن است. اگر گربه در شش ماه اول پس از تشخیص ، بهبودی دیابت را دریافت نکرد ، تقریباً به طور قطع به تزریق انسولین مادام العمر نیاز دارد. گربه هایی که بهبودی دیابت را به دست آورده اند باید به تغذیه با رژیم کم کربوهیدرات ادامه دهند و تحت نظارت دقیق قرار گیرند ، زیرا برخی از آنها در نهایت دوباره به انسولین درمانی نیاز خواهند داشت.
طریقه تزریق انسولین: برای انجام تزریق ، پوست شل را بین تیغه های شانه با یک دست بکشید. با دست دیگر ، سوزن را مستقیماً در فرورفتگی ایجاد شده با بالا نگه داشتن پوست فرو کنید ، کمی روی پیستون عقب بکشید و اگر خون در سرنگ ظاهر نشد ، به آرامی تزریق کنید.
نکاتی برای درمان که می توانید آن را انجام دهید
- درمان گربه ممکن است دشوار به نظر برسد ، اما برای اکثر صاحبان آن به زودی به یک امر عادی تبدیل می شود.
- با دامپزشک خود در ارتباط باشید تا بهترین نتیجه را برای گربه خود دریافت کنید.
- هنگامی که تشخیص داده شد گربه شما دیابت دارد ، بهتر است در اسرع وقت انسولین درمانی را شروع کنید.
- نظارت بر گلوکز در خانه می تواند بسیار مفید باشد.
- پیگیری میزان مصرف آب ، سطح فعالیت ، اشتها و وزن گربه شما می تواند مفید باشد.
- رژیم غذایی با کربوهیدرات کم به گربه های دیابتی کمک می کند سطح گلوکز مناسب را حفظ کنند.
- با درمان و نظارت دقیق ، دیابت گربه شما ممکن است بهبود یابد.
- اگر گربه شما علائم هیپوگلیسمی ( بی حالی ، ضعف ، لرزش ، تشنج ، استفراغ ) را نشان داد ، عسل ، محلول گلوکز یا ژل دکستروز را روی لثه ها بمالید و بلافاصله با دامپزشک تماس بگیرید.
عوارض احتمالی دیابت
انسولین درمانی گلوکز خون را کاهش می دهد ، که احتمالاً به سطوح پایین و خطرناکی می رسد. علائم قند خون پایین (هیپوگلیسمی) شامل ضعف ، بی حالی ، استفراغ ، عدم هماهنگی ، تشنج و کما است. افت قند خون در صورت عدم درمان می تواند کشنده باشد ، بنابراین هر گربه دیابتی که هر یک از این علائم را نشان می دهد باید فوراً غذای روزانهاش را به او ارائه دهید. اگر گربه با میل خود غذا نمی خورد ، باید گلوکز خوراکی به شکل عسل ، شربت ذرت یا ژل های اختصاصی دکستروز داده شود و بلافاصله باید او را نزد دامپزشک بیاورید. با این حال ، مهم است که صاحبان سعی نکنند انگشتان ، غذا یا مایعات را به زور وارد دهان گربه متشنج کنند.
گربه های دیابتی مبتلا به دیابت کنترل نشده ممکن است به شرایطی به نام کتواسیدوز مبتلا شوند. این موضوع زمانی اتفاق میافتد که سلولهای گرسنه برای گلوکز ، برای دریافت انرژی ، شروع به تجزیه چربیها میکنند. این فرآیند ، مواد شیمیایی به نام کتون را ایجاد میکند که باعث اسیدی تر شدن خون می شوند. کتواسیدوز یک وضعیتی اورژانسی پزشکی در نظر گرفته می شود و گربه هایی که با این عارضه تشخیص داده می شوند برای مدیریت ایده آل نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارند.
نظارت بر گربه در خانه
نظارت بر یک گربه دیابتی در خانه ، مستلزم توجه دقیق به چند چیز است. گربه های مبتلا به دیابت کنترل شده باید سطح فعالیت و رفتار طبیعی خود را حفظ کنند. صاحبان این گربه ها نیز همچنین باید مصرف روزانه آب ، تولید ادرار ، اشتها ، وزن بدن ، مقدار انسولین تجویز شده و احتمالاً سطح گلوکز خون یا ادرار را کنترل کنند. نظارت ، بهتر است با همکاری نزدیک دامپزشک انجام شود تا به بهترین نتیجه برای کنترل دیابت گربه خود برسید.