بارداری سگ‌ها یکی از حس‌های دوگانه‌ای است که صاحبین حیوانات خانگی تجربه می‌کنند و نمی توانند به درستی شاد یا غمگین بودن خود را تشخیص دهند. از یک طرف، خوشحال هستند که سگ‌های کوچک خوشگلی وارد زندگی آنها می‌شود و از سویی نیز نگران شرایط بارداری سگ خود هستند که باید به نکات ریز و کلیدی توجه داشته باشند. از آنجایی که اطلاعات نگهداری از سگ‌های باردار در داخل کشور بسیار محدود است، در این مقاله قصد داریم اطلاعات به روز شده را که از تحقیقات علمی و دامپزشکی به دست آمده، در اختیار شما قرار دهیم و کمک کنیم اقدامات لازم برای نگهداری از سگ‌های خود انجام دهید.
چگونه بفهمیم سگ باردار است؟
تشخیص بارداری در سگ‌ها کار چندان ساده‌ای نیست، اما برخی علائم اولیه می‌توانند نشانه‌هایی از بارداری باشند:
- کاهش یا افزایش اشتها
- بی‌حالی و تغییرات رفتاری ( منزوی شدن – پرخاشگر شدن – مهربون شدن – وابسته شدن و …)
- تورم و تغییر رنگ نوک پستان‌ها
- افزایش وزن و برجسته شدن شکم
- تورم در دست و پاها
تشخیص و تأیید بارداری در سگ
اگر مشکوک به بارداری سگ خود هستید، میتوانید از روش‌های زیر برای تأیید آن استفاده کنید:
- معاینه دامپزشکی: دامپزشک می‌تواند با لمس شکم، وجود جنین‌ها را تشخیص دهد.
- آزمایش خون: تست هورمونی برای تأیید بارداری انجام می‌شود.
- سونوگرافی: دقیق‌ترین روش برای مشاهده توله‌ها در رحم مادر.
بارداری سگ‌ها معمولاً ۶۳ روز طول می‌کشد. اما بسته به زمان تخمک گذاری و ماندگاری اسپرم، ممکن است بین ۵۷ تا ۷۲ روز متغیر باشد. در این مدت، تغییرات هورمونی و فیزیکی در سگ ماده مشاهده می‌شود. برای تشخیص بارداری روش‌هایی مانند لمس شکمی، سونوگرافی، آزمایش هورمون رلاکسین و رادیوگرافی وجود دارد که هرکدام در زمان خاصی، دقیق تر عمل می کنند. لمس شکمی بین روزهای ۲۸ تا ۳۰، سونوگرافی از روز ۲۰، و آزمایش هورمون رلاکسین از روز ۲۱ تا ۲۸ می‌توانند بارداری را تشخیص دهند. رادیوگرافی نیز از روز ۴۲ به بعد امکان پذیر است، اما برای شمارش دقیق توله‌ها بهتر است تا روز ۵۵ صبر شود.
تغذیه سگ باردار
یکی از ممهترین بخش هایی که می تواند سلامت سگ باردار و توله را به شدت تحت تاثیر قرار دهد، تغذیه مناسب است. استفاده از غذای خشک مناسب همراه با شیر دهی منظم، عامل سلامت مادر و توله هایش است. باید در نظر داشته باشید کمبود کالری و مواد مغذی در این دوره، می تواند پیامد های مرگبار، داشته باشد. در روزهای انتهایی بارداری، نیازهای غذایی سگ ماده به‌شدت افزایش می یابد، اما بیشترین خطر مربوط به کمبود مواد مغذی بعد از زایمان رخ می‌دهد. در این مقطع از بارداری است که بدن او تحت فشار شدید تولید شیر قرار می گیرد. برای حمایت از سلامت مادر و رشد توله‌ها، باید یک رژیم غذایی با کیفیت و متعادل شامل حداقل ۲۹٪ پروتئین، ۱۷٪ چربی و کمتر از ۵٪ فیبر را تنظیم کنید. این رژیم به سگ مادر کمک می کند وزن خود را ۱۵ تا ۲۵٪ افزایش داده تا در زمان زایمان در شرایط مطلوبی باشد و پس از آن، انرژی کافی برای شیردهی و حمایت از رشد توله‌ها تا زمان از شیر گرفتن آنها را فراهم کند.
میزان تغذیه در مراحل مختلف بارداری
- سه هفته اول: تغذیه عادی، بدون تغییر در میزان غذا.
- هفته چهارم تا ششم: افزایش تدریجی غذا، تقسیم وعده‌های غذایی به چند بخش کوچک.
- هفته‌های آخر: حجم غذا را بیشتر کنید، اما به جای یک وعده سنگین، آن را به چند وعده کوچک تقسیم کنید.
مکمل‌های ضروری
- کلسیم برای سلامت استخوان‌ها
- ویتامین‌ها و مواد معدنی برای رشد توله‌ها
- اسیدهای چرب امگا ۳ برای تقویت سیستم ایمنی
توجه داشته باشید که مصرف مکمل ها و مولتی ویتامین ها بایستی زیر نظر مشاور تغذیه صورت بگیرد و از مصرف خودسر آن جدا خودداری کنید.
ایجاد محیطی آرام و راحت برای سگ باردار
سگ های ماده از نظر عاطفی و روحی، فوق‌العاده حساس هستند و دلیل اصلی این مسئله، تغییرات هورمونی آنهاست. تحت تاثیر این مسئله، شما باید محیطی را برای آن ها تهیه کنید تا سگ مادر، کمترین تغییر را داشته و بتواند دوران بارداری را به خوبی پیش ببرد. محیطی که مادر، در آن قرار دارد باید دارای دمای ثابتی باشد و از ملحفه های خاص برای راحتی او استفاده شود. در برخی از موارد، صاحبین سگ از فضاهای مقوایی یا نوپان برای درست کردن فضا استفاده می کنند تا رطوبت اطراف محل خواب مادر به حداقل برسد.
مراقبت های دامپزشکی و معاینات منظم سگ باردار
اگر شک دارید که سگ شما باردار است، پیشنهاد می کنیم در اولین فرصت او را به دامپزشک ببرید تا معاینات اولیه بر روی او انجام شود. سازمان دامپزشکی آمریکا به همه پیشنهاد می‌کند ۲ تا ۳ هفته بعد از جفت گیری، او را جهت معاینه قبل از زایمان پیش یک دامپزشک ببرید. دو مسئله ای که باید با دامپزشک صحبت کنید، بحث تغذیه و وجود انگل در بدن مادر است که شرایط بارداری را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. در صورتی که مشکلی در سگ مادر مشاهده شود، دامپزشک پیشنهاد انجام سونو رو می دهد که به صورت کلی هیچ زیانی برای مادر و توله ها ندارد.
فعالیت و ورزش ملایم برای سگ باردار
تحقیقاتی که در دانشگاه پنسیلوانیا انجام شده، نشان می دهد سگ های مادر در دوران بارداری نیاز به انرژی و فعالیت‌های ورزشی خاصی دارد. برخلاف تصور عموم افراد که سگ های ماده را در هنگام بارداری کمتر به پیاده روی و فعالیت‌های ورزشی می برند، این تحقیقات نشان داده شما باید روزانه بین ۳۵ تا ۵۰ دقیقه در یک فضای امن که دمای آن متعادل باشد، سگ را به پیاده روی ببرید. در صورتی که احساس می‌کنید سگ شما با پیاده روی های بلند مدت، خسته می شود، پیشنهاد می‌کنیم مدت زمان پیاده روی را به ۴ زمان تقسیم کرده تا این خستگی به حداقل برسد. نکته بسیار کلیدی در بحث ورزش، عدم انجام کارهای بسیار سنگین مانند بازی‌های دویدنی است.
فعالیت بدنی و ورزش در دوران بارداری
- پیاده‌روی‌های کوتاه و سبک توصیه می‌شود.
- از پریدن، دویدن زیاد و فعالیت شدید جلوگیری کنید.
نشانه‌های هشداردهنده در دوران بارداری سگ
سگ‌های ماده در طی بارداری ممکن است با مشکلات زیادی روبرو شوند که امکان برطرف کردن آنها از طریق روش‌های معمول، میسر نمی‌باشد. اگر اولین علائم را مشاهده کردید، پیشنهاد می کنیم، موارد را با دامپزشک خود در ارتباط گذاشته و از او بخواهید تا راه حل مناسب را برای شما ارائه کند. از جمله مهمترین مشکلاتی که در طی سال‌های اخیر برای سگ‌های باردار مشاهده شده، موارد پیش رو مهمترین آنها می‌باشند
پره‌اکلامپسی (کمبود کلسیم در خون): کاهش کلسیم در خون مادر می‌تواند باعث بی‌قراری، تنفس تند، و در موارد شدیدتر، گرفتگی شدید عضلات شود.
دیابت بارداری: در این مشکل، بدن مادر به اندازه کافی انسولین تولید نمی‌کند و باعث افزایش تشنگی، ادرار، کاهش وزن و خستگی شدید می‌شود.
ماستیت (التهاب پستان): التهاب یا عفونت پستان‌ها که معمولاً در دو هفته اول بعد از تولد توله‌ها رخ می‌دهد که نیاز به درمان فوری دارد.
جفت‌ماندگی: اگر جفت پس از تولد توله‌ها از رحم خارج نشود، می تواند منجر به تب، کاهش اشتها و ترشحات غیرطبیعی رحم گردد.
نشانه‌های نزدیک شدن زایمان
- کاهش اشتها و بی‌قراری
- افزایش دمای بدن
- تمایل به گوشه‌گیری و حفاری در بستر
آماده‌سازی سگ باردار برای زایمان
بهترین کسی که می‌تواند شما را برای زایمان سگ باردارتان راهنمایی کند، پرورش دهنده است که در تمامی مراحل بارداری همراه شما می باشد. از آنجایی که بسیاری از افراد تجربیات خوبی در بحث زایمان سگ دارند، ما قصد داریم بر اساس شرایط مختلف، بهترین روش آماده سازی محیط زایمان سگ را معرفی کنیم. در نظر داشته باشید مواردی که در این بخش گفته می شود، برای شرایط عادی بوده و ممکن است در حین زایمان و شرایط سخت، نیاز به حضور یک دامپزشک داشته باشید؛
تاریخ تولد و تعداد توله‌ها: ۴۵ روز پس از جفت گیری، به دامپزشک مراجعه کرده و با استفاده از سونوگرافی تعداد توله‌ها را مشخص کنید.
تغذیه مناسب: بدون اضافه کردن کلسیم، تغذیه سگ باردار را به غذای مخصوص توله‌ها تغییر دهید.
فضای زایمان: فضای راحت و ایمن برای تولد سگ آماده کنید. ترجیحا نرم و گرم
محیط ایمن: سگ را از دیگر سگ‌ها دور نگه دارید تا از بیماری‌های مسری محافظت شود.
اندازه گیری دمای بدن: دمای بدن سگ را روزانه اندازه گیری کنید. اگر دمای بدن زیر 37.7 درجه باشد، زایمان در ۲۴ ساعت آینده ممکن است.
مشکلات و چالش‌های احتمالی
- مشکلات زایمان: اگر زایمان طولانی شد یا سگ ناتوان به نظر رسید، سریعاً به دامپزشک مراجعه کنید.
- مشکلات رفتاری: برخی سگ‌ها پس از زایمان دچار استرس یا پرخاشگری می‌شوند.
همیارپت همراه شما در مراقبت از سگ
ما در مجموعه همیارپت تلاش می کنیم بهترین مشاوره ها را در اختیار شما قرار داده و کمک کنیم لوازم مربوط به نگهداری از سگ در تمامی شرایط را تهیه کنید. از آنجایی که اطلاعاتی که به در اختیار شما قرار گرفته می‌شود، معمولاً بر اساس تجربه می باشد، ما این بار قصد داریم موارد آکادمیک که پشتوانه علمی دارند را آماده کرده و کمک کنیم بتوانید بهترین نتیجه را از نگهداری از سگ خود کسب کنید.
